Chà chà!! Bài viết ” Mùng 5 tháng 5 là ngày gì? Mùng 5 tháng 5 cúng gì?” thuộc chủ đề Ngày Gì đang được đông đảo mọi người quan tâm đúng không nào!! Ngay bây giờ hãy cùng Hoasenhomes.vn tìm hiểu về ” Mùng 5 tháng 5 là ngày gì? Mùng 5 tháng 5 cúng gì?” trong bài viết này nhé!!
XEM THÊM
Vào ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hằng năm, người Việt Nam thường có thói quen dậy sớm, cùng nhau ăn những chén rượu nếp thơm mùi lúa mới và hoa quả tươi để “diệt sâu bọ”. Tuy nhiên, nguồn gốc và ý nghĩa của phong tục này là gì thì không phải ai cũng biết và hiểu hết. Vậy, ngày mùng 5 tháng 5 là ngày gì? Nó có ý nghĩa như thế nào trong văn hóa truyền thống của người Việt? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!
Có thể bạn quan tâm: Vì sao Tết Đoan Ngọ rơi vào mùng 5 tháng 5
Ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hằng năm thực ra là ngày tết Đoan Ngọ ( Tết Đoan Dương ), một dịp nghỉ lễ truyền thống lịch sử trong văn hóa truyền thống của Nước Ta và một số ít nước châu Á khác như Trung Quốc, Nước Hàn … Trong dân gian Nước Ta, tất cả chúng ta vẫn thường quen gọi ngày này là Tết diệt sâu bọ .
Theo tích xưa kể lại rằng, thực ra lúc bắt đầu, ngày mùng 5 tháng 5 hay tết Đoan Ngọ là ngày người dân làm lễ cúng để lưu lại sang một thời tiết mới, mừng sự trong sáng quang đãng của đất trời, cầu mong một mùa màng mới được bội thu, cầu mong sự yên bình, tránh được mọi bệnh thời khí .
Nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 tại Nước Ta bắt nguồn từ thần thoại cổ xưa Đôi Truân chỉ cho người dân diệt nạn sâu bọ hại mùa màng bằng cách lập đàn cúng đơn thuần gồm có bánh tro, trái cây, sau đó ra trước nhà mình hoạt động thể dục. Để tưởng niệm ân tình của ông, dân chúng đặt ngày mùng 5 tháng 5 hằng năm là ngày ” Tết diệt sâu bọ ” ( có người gọi nó là ” Tết Đoan ngọ ” vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ ) .
Ý nghĩa của ngày mùng 5 tháng 5 trong văn hóa Việt Nam
Tết Đoan Ngọ ngày này, qua mọi đổi khác của thời cuộc vẫn sống sót trong nhân dân với ý nghĩa thiết thực và thiêng liêng của nó. Ăn tết Đoan ngọ, tất cả chúng ta cần khám phá rõ giá trị và ý thức của ngày tết này .
Ở nước ta, Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 rất được coi trọng, xếp vào hàng thứ hai sau Tết Nguyên Đán. Dân gian ta tin rằng, trong hệ tiêu hóa thường có sâu bọ, nếu không giết đi thì chúng sẽ sinh sản ngày một nhiều và ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất. Tuy nhiên, việc tàn phá sâu bọ không phải thời hạn nào cũng hoàn toàn có thể làm được, chỉ có ngày mùng 5 tháng 5 chúng mới ngoi lên, là thời cơ để trừ khử. Người ta tin rằng dùng 1 số ít loại thức ăn hoàn toàn có thể giết chết được sâu bọ, trong đó, nhiều nhất là cơm rượu nếp để giết giun sán và một số ít loại trái cây như vải, mận Bắc, táo …
Bên cạnh đó, dịp mùng 5 tháng 5 còn có ý nghĩa là ngày đoàn viên, bởi sau Tết Nguyên Đán, có lẽ rằng ” Tết giết sâu bọ ” là cái Tết đoàn viên đầm ấm nhất và có nhiều tục lệ kết nối với đời sống của người dân … Trong ngày này, con cháu dù làm ăn xa xôi mấy cũng sẽ cố sắp xếp để về đoàn viên cùng mái ấm gia đình .
Bên cạnh việc ăn rượu nếp, hoa quả, trong ngày tết Đoan Ngọ còn có 1 số ít phong tục khác như đi hái lá, nhuộm móng chân móng tay, treo ngải cứu trừ tà, quệt vôi vào ngực và rốn của trẻ nhỏ … tuy nhiên, lúc bấy giờ phần nhiều những tục này đã được bãi bỏ, chỉ còn giữ lại tục tắm nước lá nhằm mục đích trừ bỏ những bụi bẩn, sâu bọ và những điều không suôn sẻ .
Mặc dù tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 là ngày tết truyền thống lịch sử truyền kiếp của người Nước Ta, tuy nhiên, theo năm tháng, những nghi lễ thờ cúng dần mai một khiến nhiều người không khỏi vướng mắc mùng 5 tháng 5 cúng gì và cúng khi nào mới đúng ?
Theo nhà nghiên cứu văn hóa truyền thống Trịnh Sinh, theo truyền thống cuội nguồn, Đoan nghĩa là khởi đầu, Ngọ là khoảng chừng thời hạn từ 11 giờ trưa tới 13 giờ chiều. Do vậy, thời hạn cúng Tết Đoan Ngọ chuẩn nhất là từ 11 giờ đến 13 giờ. Mặc dù vậy, để tương thích với nhịp sống hoạt động và sinh hoạt tân tiến, ngày này, những mái ấm gia đình thường làm lễ cúng mùng 5 tháng 5 vào sáng sớm .
Một mâm cúng mùng 5 tháng Năm gồm những gì thường không được pháp luật rõ ràng mà sẽ có sự biến hóa theo từng vùng. Tùy theo ý niệm của từng vùng mà lựa chọn những món sản vật dâng cúng ông bà, tổ tiên ngày Tết Đoan Ngọ khác nhau. Tuy nhiên phải bảo vệ đủ những lễ vật chính như : Hương, hoa, vàng mã, nước, rượu nếp. Ví dụ như ở miền Bắc, một lễ cúng mùng 5 tháng 5 thường sẽ có :
Hương, hoa, vàng mã.
Nước, rượu nếp.
Các loại hoa quả.
Bánh tro, bánh ú, cơm rượu nếp.
Xôi, chè.
Ở miền Trung và miền Nam, cơm rượu nếp thường được viên thành những viên tròn hoặc vuông trước khi ủ chứ không để rời như miền Bắc. Đặc biệt, người miền Nam còn thường ăn kèm cơm rượu nếp với nước đường để làm mùi men rượu nồng đượm hơn .
Ngoài ra, theo truyền thống của các tỉnh phía Nam, thịt vịt cũng là một thứ không thể thiếu cho ngày lễ này. Tại TP.HCM, vịt quay, heo quay trong ngày mùng 5 tháng 5 cũng thường tăng hơn so với ngày thường.
Một trong những lưu ý đầu tiên các bà nội trợ cần lưu ý đó chính là thời điểm cúng Tết Đoan Ngọ (hay còn được gọi là Tết Đoan Dương, Tết Giết sâu bọ) vào ngày 5.5 Âm lịch, năm nay sẽ rơi vào ngày 14.6 Dương lịch.
Theo dân gian, Đoan Ngọ là từ ghép Hán – Việt gồm từ Đoan, hàm ý chỉ mở đầu và từ Ngọc, hàm ý chỉ giờ Ngọc. Chính vì vậy, thông thường, thời gian đẹp nhất để làm lễ cúng Tết Đoan Ngọ sẽ từ 11 giờ đến 13 giờ chiều. Các bà nội trợ hãy chuẩn bị mọi thứ cần thiết và lựa chọn giờ đẹp trong khoảng thời gian này để làm lễ cúng.
Rượu nếp là món không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ. Ảnh: Tuấn Đạt
Chuẩn bị đồ lễ
Trên thực tế, lễ cúng và các đồ cúng trong tết Đoan Ngọ không quá cầu kỳ mà chỉ một vài món điển hình xa xưa như mâm cơm ăn giản đơn, bánh trái, chè xôi, rượu nếp…
Tùy theo từng khu vực, lễ cúng Tết Đoan Ngọ sẽ có một chút thay đổi đa dạng. Ví dụ, người miền Bắc, mâm cúng Tết Đoan Ngọ thông thường sẽ có hương hoa, vàng mã, rượu nếp trắng, các loại quả theo mùa, bánh tro (gio), xôi chè.
Còn với người miền Trung sẽ không thể thiếu rượu nếp, cơm rượu nén khối, vịt và hoa quả. Người miền Nam lại lựa chọn rượu nếp đi kèm với cơm rượu được vo tròn, trôi nước…
Phong cách chỉn chu, trang nghiêm
Giống như những mọi lễ khác, khi làm cúng cần ăn mặc chỉn chu, lịch sự và kín đáo. Ngoài ra, nên tránh nói to hay làm đổ vỡ trong quá trình làm lễ sẽ làm mất đi sự trang nghiêm cần có.
Và điều quan trọng vẫn là một lòng thành kính cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cây ngon trái ngọt và nhà cửa yên ấm.
Khánh Mỹ hy vọng thông tin từ các bài viết Phong Thủy - Bất Động Sản cung cấp kiến thức hữu ích cho quý đọc giả. Nếu thấy hay, Share bài viết giúp Khánh Mỹ nhé <3
